Nëpërmjet këndvështrimit të Hollivudit, këto grabitje kanë fituar një zgjuarsi misterioze dhe, ndonjëherë, një tërheqje pothuajse romantike. Por e vërteta është se çdo objekt i humbur është një fragment i historisë njerëzore. Le të hedhim një vështrim në disa nga grabitjet më të paharrueshme të muzeve në histori dhe detajet e tyre.
1. Grabitja në Muzeun e Luvrit, Paris
Mona Lisa, e vjedhur nga Muzeu i Luvrit në verën e vitit 1911, është ndoshta grabitja më e famshme e artit në histori. Është interesante se kryevepra e Leonardo da Vinçit nuk ishte aq popullore në atë kohë sa është sot. Megjithatë, gjërat ndryshuan kur një riparues italian i quajtur Vincenzo Peruggia e hoqi pikturën nga muri, e fshehu nën pallton e tij dhe e hoqi nga muzeu. Incidenti u raportua në gazeta, hetimi i policisë u përshkallëzua dhe emri i Mona Lisës u bë i njohur në të gjithë botën. Sot, ky incident është bërë një nga grabitjet më të mëdha të muzeut në histori.
Ndërsa vlera e pikturës në atë kohë vlerësohej në afërsisht 5 milionë dollarë, kjo ishte më shumë një figurë simbolike. Kur u gjet në Firence dy vjet më vonë dhe u kthye në Luvër, ajo tashmë ishte bërë një ikonë kulturore. Radhë të gjata ende formohen para vitrinës së xhamit ku ekspozohet sot.
2. Grabitja në Muzeun e Arteve të Bukura në Montreal
Vjedhja më e madhe e veprave të artit në historinë kanadeze ndodhi në Montreal në vitin 1972. Tre grabitës të armatosur hynë në muze përmes një dritareje çatie që po riparohej. Ata pritën afërsisht nëntëdhjetë minuta para se të neutralizonin rojet e natës brenda. Plani i tyre ishte mjaft i madh: ata do të përdornin një nga kamionçinat e muzeut për të nxjerrë jashtë veprat. Megjithatë, një alarm i aktivizuar e prishi planin, duke i detyruar hajdutët të iknin vetëm me një pjesë të veprave të artit të vjedhura.
Midis 18 pikturave të vjedhura ishin vepra nga artistë evropianë të shekujve 17 dhe 19 me vlerë miliona dollarë. Sot, shumica dërrmuese e këtyre pikturave mbeten të zhdukura. Është interesante se kjo vjedhje masive u eklipsua shpejt nga vëmendja e medias, pasi një seri fatkeqësish dhe incidentesh të mëdha ndodhën në Montreal gjatë fundjavës së vjedhjes. Ka kaluar më shumë se gjysmë shekulli dhe misteri mbetet i pazgjidhur.
3. Grabitja në Muzeun e Antropologjisë, Meksikë
Në mëngjesin e Krishtlindjeve të vitit 1985, Muzeu Kombëtar i Antropologjisë i Meksikës u trondit nga një surprizë e papritur. Dy studentë të rinj veterinarie vodhën 124 objekte të paçmuara duke hyrë në muze përmes kanaleve të ajrit të kondicionuar. Midis objekteve të shenjta, të bëra prej ari ishin: obsidiani, nefriti dhe bruzi nga periudhat Azteke dhe Maja, ishte një enë e famshme prej obsidiani në formë majmuni.
U zbulua se dyshja e kishte planifikuar vjedhjen për muaj të tërë para grabitjes. Ata kishin hetuar dobësitë e sigurisë së muzeut dhe kishin bërë vizita të shumta për të vlerësuar vlerën e objekteve. Vlera totale e objekteve të vjedhura arriti në miliona dollarë. Kur njëri nga studentët u kap vite më vonë, shumica e objekteve ishin ende të ruajtura në një dollap në shtëpinë e familjes së tij. 111 nga 124 objektet u gjetën, por ato që mungonin nuk u gjetën kurrë.
Mund të ju pëlqej dhe ky artikull: Muzetë më të rëndësishëm të Evropës
4. Grabitja e Kasafortës së Gjelbër në Dresden
Në nëntor 2019, Kasaforta e Gjelbër në Gjermani ishte skena e një prej grabitjeve më spektakolare në historinë moderne. Hajdutët fillimisht i vunë zjarrin një paneli elektrik, duke çaktivizuar sistemet e sigurisë. Më pas ata hynë përmes një dritareje të parapërgatitur dhe, duke përdorur sëpata, thyen vitrinat e përforcuara për të vjedhur xhevahiret e kurorës.
Midis sendeve të vjedhura ishin diamante masive me origjinë nga India dhe xhevahire të paçmuara të shekullit të 18-të. Fillimisht të vlerësuara në 1 miliard dollarë, shifra e saktë u zbulua më vonë të ishte 132 milionë dollarë. Rasti u bë shpejt një temë e madhe diskutimi në Evropë. Edhe pse hajdutët u kapën disa vite më vonë, jo të gjitha xhevahiret u gjetën. Diamanti i Bardhë i Dresdenit mbetet i zhdukur. Megjithatë, shumica e sendeve të vjedhura u kthyen në muze në vitin 2023 dhe u vendosën në ekspozitë.
5. Grabitja e Muzeut Isabella Stewart Gardner
Ky incident i vitit 1990 në Boston njihet ende si një nga misteret më të mëdha të pazgjidhura në botën e artit. Dy burra hynë në muze të maskuar si oficerë policie, lidhën rojet e sigurisë dhe më pas vazhduan të vidhnin 13 vepra arti për rreth një orë. Vlera totale e veprave, përfshirë kryeveprat e Rembrandtit dhe Vermeerit, vlerësohej të ishte mbi 500 milionë dollarë.
Çuditërisht, menaxhmenti i muzeut më parë i kishte injoruar paralajmërimet e sigurisë. Stafi fitonte pak mbi pagën minimale dhe sistemet ishin të papërshtatshme. FBI kreu hetime për vite me radhë dhe dyshimet u shtrinë deri te mafia e Bostonit, por ende nuk ka pasur asnjë gjurmë të veprave. Deri më sot, Muzeu Gardner i ekspozon veprat e vjedhura të zbrazëta.
Burimi: thetravel.com
